Michael Formanek ( 1958) is een Amerikaanse bassist die al heel wat jaren meeloopt in de jazzscene, in de jaren’70 toerde hij al als jong broekie rond met groten als drummer Tony Williams en saxofonist Joe Henderson. In de jaren’80 stond hij op het podium met mensen als Stan Getz, Gerry Mulligan, Fred Hersch en Freddie Hubbard. Vanaf de jaren ‘90 speelde hij een belangrijke rol in de avant garde jazz, hij leidde zijn eigen quintet en maakte deel uit van Tim Berne’s quartet Bloodcount. Zijn debuut “Wide open spaces” kwam uit in 1990 met o.a. Mark Feldman en Greg Osby, het vervolg kwam in 1992 met : Extended Animation” daarop werd Osby vervangen door Tim Berne. En dan is de cirkel rond want ook op dit album speelt Tim Berne (1954) weer mee. Behalve Formanek op bas en als componist en Tim Berne op altsaxofoon is ook Mary Halvorson op el. gitaar lid van dit “Very Practical Trio”, de titel wijst op het feit dat het handiger is zonder drums met het reizen en duidt ook op het feit dat ze goede vrienden zijn en elkaar kennen van andere groepen waarin ze spelen, met Halvorson speelt Formanek b.v. in de groep Thumbscrew. Halvorson (1980) begon op de viool maar nadat zij Jimi Hendrix had gehoord werd het de elektrische gitaar, daarmee behoort ze inmiddels tot de top in de avant garde jazz. Anthony Braxton was mede verantwoordelijkheid voor de keuze die ze maakte om haar eigen stijl te vinden en door te zetten, toen ze meedeed aan een van zijn classes.

Formanek beschouwt zijn composities als songs, liedjes dus in de domme Nederlandse vertaling, niet de geijkte jazz benadering thema-solo-thema maar als een gezongen tekst, niet teveel gearrangeerd maar met de nodige ruimte voor improvisaties die afwijken en dan weer terugkomen in de “song”. De cd begint met “Suckerpunch “ een huppelende melodie die klinkt als een vrolijk dansje, bas en gitaar blijven de melodie min of meer herhalen terwijl de alt van Berne loos gaat gevolgd door bas en gitaar, er ontstaat geen kakafonie er blijft structuur aanwezig. “Like Statues” heeft een veel meer gedragen karakter, Berne houdt de hoofdlijn aan met serene sax uithalen terwijl de bas een waterval aan noten laat horen, de solo van Halvorson is bijzonder fraai qua intonatie, geen Hendrix maar ook geen regulier geluid van de jazzgitaar zoals we gewend zijn, meer in de richting van Bill Frisell, ze speelde dan ook al enige keren samen. Haar bijzondere gitaarwerk komt ook goed tot zijn recht in het vrolijke “Bomb the cactus” hier speelt ze niet alleen haar loopjes die alle kanten lijken op te vliegen maar ook pakkende rock riffs. Alle composities zijn geschreven door Formanek behalve het wonderschone “Jade Visions” van de vermaarde bassist van het Bill Evans trio Scott LaFaro, die helaas veel te vroeg overleed. Bijzonder is ook het nummer “Shattered” dat Formanek schreef kort na de schietpartij bij de Three of Life synagoge in 2018. Hier komen de dramatische mogelijkheden van dit trio ten volle tot zijn recht, de melodie in mineur wordt met veel gevoel neergezet, ontroerend.

“Even Better” beantwoord helemaal aan zijn titel in die zin dat de muziek groeit met elke nieuwe beluistering, dus beginnend jazz liefhebber laat je niet afschrikken door de op het eerste gehoor wat vreemd aandoende klanken. De beloning zal er zeker komen bij een tweede of derde luisterbeurt !

Jan van Leersum.